هورمون شناسی
2020-01-31
بیوشیمی
2020-01-31
میکروبیولوژی (Microbiology) شاخه ای از “علم زیست شناسی” است که با “میکروارگانیسم ها” برخورد می کند، یعنی شناخت میکروب ها (میکروب شناسی) و ریززیست ها (ریز زیست شناسی). در واقع کسی که میکروبیولوژی می خواند، دانشی به دست می آورد که از طریق آن دربارهٔ شکل، ترکیب، ویژگی ها و بیماری زایی میکرو ارگانیسم ها (میکروب ها) یا جانداران بسیار ریز نظر می دهد. البته این تصور غلط است که متخصص رشته میکروبیولوژی فقط با میکروب ها سر و کار دارد بلکه، میکروبیولوژیست درباره ی باکتری ها،ویروس ها و یوکاریوت هایی مانند : قارچ، تک سلولی ها یا پروتوزوئرها هم تحقیق کرده و دانش به دست می آورد. بین رشته میکروبیولوژی و دیگر رشته های علوم ارتباط ویژه ای برقرار است تا جاییکه رشته میکروبیولوژی از پایه های کمکی مهم برای رشته های ژنتیک، پزشکی، زیست شناسی سلولی، انگل شناسی، قارچ شناسی پزشکی ، بیوشیمی و گیاه پزشکی است. در صورت گرفتن مدرک دکتری در رشته میکروبیولوژی، میکروبیولوژیست می تواند از وزارت بهداشت مجوز آزمایشگاه دریافت کند. اما رشته میکروبیولوژی دارای دو مدل گرایش های متفاوت در دنیاست که مدل اول شامل موارد زیر می شود :
- میکروبیولوژی محیط : رشته میکروبیولوژی محیط یعنی برسی چگونگی اثر آلاینده ها بر بدن موجودات زنده و به برسی عوامل زیستی محیط اطراف ما از جمله محیط زیست می‌پردازد.
- میکروبیولوژی فاضلاب
- میکروبیولوژی خاک : خاک یکی از مکان های عمده میکرو ارگانیسم ها محسوب می‌شود. فراوانترین ریزاندامگان در خاک، باکتریها هستند. خاک باغچه در هر گرم محتوی میلیون‌ها باکتری است که در جاهای عمیق تعداد آنها کاهش می‌یابد. قارچ ها به تعداد کمتر از باکتری ها در خاک یافت می‌شوند. شاید مهم‌ترین نقش میکروارگانیسمهای خاک، شرکت آنها در چرخه‌های بیو- ژئوشیمیایی است که به گردش برخی عناصر شیمیایی در طبیعت کمک کرده و آن ها را قابل مصرف می‌سازد که نتیجه تحقیقات میکروبیولوژیست ها در این زمینه است.
- میکروبیولوژی آب : در میکروبیولوژی آب، میکرو ارگانیسم ها و فعالیت آنها در آب های طبیعی نظیر دریاچه ها، برکه ها، رودخانه ها و دریاها مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
- میکروبیولوژی مواد غذایی : میکروبیولوژی مواد غذایی بخش مهمی از رشته میکروبیولوژی امروزه است که کاربرد فراوانی دارد. میکرو ارگانیسم ها تغییرات مطلوب و نامطلوب در مواد غذایی پدید می‌آورند و از طرف دیگر تهیه بسیاری از فراورده های غذایی بدون کمک میکرو ارگانیسم ها، امکان‌پذیر نیست. مانند کلم شور، زیتون رسیده و پنیر. اسیدهای حاصل توسط میکرو ارگانیسم ها و اضافه کردن آنها به مواد غذیی مانند خیار شور آن ها را از گزند میکرو ارگانیسم‌های نامطلوب حفظ می‌کند.